Jesień to piękne liście, ale i obowiązki dla właścicieli nieruchomości.
Kto musi sprzątać liście z działki?
Zgodnie z prawem, sprzątanie liści spadających na działkę to obowiązek właściciela tej nieruchomości. Przepisy nie precyzują wprost, kto ma posprzątać liście spadające z drzewa sąsiada, ale z przepisów ogólnych wynika, za utrzymanie czystości na działce odpowiada jej właściciel (ten którego teren jest zanieczyszczony, ponieważ odpowiada on za utrzymanie porządku na własnej działce).
Nieważne, czy liście spadły z drzewa sąsiada, czy rosnącego u nas – gdy leżą na naszej ziemi, stają się naszym problemem. Oznacza to, że musimy je zgrabić i odpowiednio zagospodarować. Właściciel działki jest odpowiedzialny za porządek na swoim terenie, nawet jeśli bałagan wywołują liście z sąsiedniego drzewa. Spadające liście są traktowane jako naturalne zanieczyszczenia, za które odpowiada właściciel terenu, na którym się znajdują.
Warto jednak najpierw porozmawiać z sąsiadem, aby znaleźć wspólne rozwiązanie. Choć prawo nie nakłada na sąsiada obowiązku pomocy, praktyka pokazuje, że warto rozmawiać. Jeśli problem jest powtarzalny i uciążliwy, można zaproponować wspólne grabienie w ustalonym terminie (co sprzyja sąsiedzkiej integracji), przycięcie drzewa, aby ograniczyć ilość liści, albo dzielenie się obowiązkami, np. na zmianą. Często spokojna rozmowa i wykazanie dobrej woli działają lepiej niż powoływanie się na formalizmy.
… ale nieco umiaru potrzeba
W sytuacjach wyjątkowych, gdy liści jest ekstremalnie dużo i utrudniają one korzystanie z posesji "ponad przeciętną miarę", właściciel na którego teren spadają liście sąsiada, może powołać się na art. 144 Kodeksu cywilnego (tzw. zakaz immisji), który nakazuje sąsiadowi powstrzymywać się od działań zakłócających korzystanie z nieruchomości sąsiednich. Jednakże w przypadku opadłych liści, zazwyczaj nie ma podstaw do takich działań, ponieważ nie zakłócają one korzystania z posesji w stopniu znaczącym.
A jak to wygląda we wspólnocie mieszkaniowej ?
W przypadku terenu wspólnoty mieszkaniowej to ona, jako kolegialny (grupowy) właściciel nieruchomości odpowiada za uprzątnięcie liści z terenu wspólnego. Zazwyczaj zadanie to wspólnota, w imieniu której działa zarząd lub zarządca wspólnoty, zleca personelowi sprzątającemu. Warto o tym pamiętać przy ustalaniu rocznego budżetu wspólnoty, by przewidzieć wydatki związane ze sprzątaniem liści, w przeciwnym wypadku wspólnota nie będzie miała środków na sfinansowanie tego zadania.
Nieco bardziej skomplikowana jest sytuacja, gdy przy sprzedaży mieszkań (lub później) ustalono sposób korzystania z części wspólnych np. wyznaczając ogródki przylokalowe lub miejsca postojowe do wyłącznego użytku poszczególnych właścicieli, wtedy to oni jako wyłącznie korzystający powinni samodzielnie uprzątnąć liście z terenu do którego mają prawo wyłącznego korzystania.
Choć czasem w praktyce zajmuje się tym też wspólnota mieszkaniowa (i jej służby porządkowe), jednak w takim przypadku, koszty związane z utrzymaniem (w tym z uprzątnięciem liści) konkretnej części nieruchomości ma obowiązek ponosić współwłaściciel (członek wspólnoty, który korzysta z tej części na zasadzie wyłączności).